Saga Orators

Orator var stofnað haustið 1928, upphaflega til þess að þjálfa félagsmenn í ræðumennsku, auk þess sem að átti að halda utan um skemmtanir félagsmanna. Síðara markmiðið hefur félagið jafnan staðið vel við með skemmtikvöldum, dansleikjahaldi, árshátíðum o.fl. Í upphafi var haldið fast við þjálfun í ræðumennsku, því margir fundir voru haldnir þar sem félagsmenn tóku þátt í umræðum um hin ýmsu mál. Fljótlega dró þó úr fundahöldum og hafði þessi þáttur í starfseminni nánast lagst af á tímabili. Nokkur kippur kom í fundahöld upp úr 1960 og hafa fundahöld verið nokkur drjúgur þáttur í starfseminni síðan. Sú breyting varð á fundum félagsins er fram liður stundur að fengnir voru utanfélagsmenn til þess að flytja erindi, en áður höfðu einungis félagsmenn tekið til máls á fundum. Við þetta varð sú breyting að færri félagsmenn tóku þátt í umræðum á fundum, þannig að lítið varð úr upphaflegu markmiðinu um ræðuþjálfun. Á seinni tímum hefur aðalvettvangur fyrir þjálfun í ræðumennsku verið hinn árlegi aðalfundur félagsins. Einnig hafa félagsmenn fengið nokkra þjálfun í ræðumennsku við málflutningsæfingar.

Fljótlega færði félagið út kvíarnar og fleiri þættir komu inn í starfsemina. Þegar á öðru starfsári félagsins var farið að sýslu við ritlistina með útgáfu blaðsins Auctor. Tæpum tveimur áratugum síðar var byrjað að gefa út lögfræðitímaritið Úlfljót, og hefur það verið gefið út því sem næst óslitið síðan. Má telja það til afreka að félagið hafi getað haldið úti útgáfustarfsemi svo lengi. Ýmis önnur útgáfustarfsemi hefur farið fram á vegum félagsins. Margar lögfræðibækur hafa verið gefnar út, svo og ýmis önnur kennslugögn. Einnig hefur félagið átt hlut að málum við útgáfu ýmissa bóka á vegum háskólans. Á síðari árum hefur félagið enn fremur gefið út fréttabréf, fyrst Fréttabréf Orator, síðan Grím Geitskó.

Annar þáttur sem hefur verið mjög áberandi í starfseminni lengi, eru vísindaferðirnar (nefndar „kokteilar“). Fyrsta vísindaferðin var farin að vinnuhælinu á Litla-Hrauni. Fyrsta áratugina var einungis farin ein vísindaferð á hverju ári og þá var öllum laganemum heimiluð þátt taka í henni. Upp úr 1967 varð nokkur breyting á þessu því vísindaferðunum fjölgaði mjög og voru sumar ferðirnar takmarkaðar við tiltekna námsárganga. Í fyrstu var yfirleitt farið í vísindaferðir að Litla-Hrauni. Seinna urðu Þingvellir og Laugarvatn vinsælir áfangastaðir í þessum ferðum. Síðar var farið að heimsækja sýslumenn og bæjarfógeta um allt land. Eftir fjölgun vísindaferða upp úr 1976 var farið í vísindaferðir mun víðar bæði innanlands sem utan.

Samskipti Orators við erlenda lagastúdenta hafa verið mikil. Fyrstu samskipti íslenskra laganema við norræna kollega, svo kunnugt sé, var ferð á norrænt laganemamót í Finnlandi 1933. Þessi ferð var þó ekki farin á vegum Orator. Erlend samskipti hjá Orator hófust ekki fyrr en 1947. Hafa þau farið vaxandi síðan og eru nú mjög fjölbreytileg. Í byrjun voru erlendu samskipti félagsins einskorðuð við þátttöku í norrænum laganemamótum og heimsóknum á hátíðir norrænna laganemafélaga. Auk þess voru tekin upp stúdentaskipti við háskólann í Osló, sem stóðu í tæp tvö ár. Á árunum eftir 1955 voru tekin upp stúdentaskipti við háskóla í Bandaríkjunum og við stúdentasambandið í Þýskalandi. Aðeins var um eina heimsókn af hálfu hvors aðila að ræða í þessum stúdentaskiptum. Jafnfram þessu jukust samskipti félagsins við önnur laganemafélög á Norðurlöndum. Félagið gerðist m.a. aðili að Norræna laganemaráðinu, sem stofnað var 1964. Árið 1967 hófust stúdentaskipti milli Orator og háskólans í Glasgow; stóðu þau yfir í nokkur ár. Nokkru seinna voru tekin upp föst stúdentaskipti við Ohio Northern háskóla í Bandaríkjunum og hafa þessi skipti haldið áfram síðan. Auk þess sem félagsmenn Orator hafa jafnt og þétt sótt hátíðir laganemafélaga á hinum Norðurlöndunum. Síðasta nýbreytnin í erlendum samskiptum félagsins er aðild Orators að European Law Student Association. Nú er sérstök Íslandsdeild ELSA sem sér um þessi samskipti, óháð Orator.

Málflutningsæfingar hafa verið stór þáttur í starfsemi félagsins. Þær hófust árið 1933 og hafa síðan verið haldnar reglulega, þó með nokkru hléi eftir að starfsemi félagsins lagðist tímabundið niður árið 1935. Í fyrstu voru það yfirleitt prófessorar við lagadeildina, sem útbjuggu málsatvikin í þessum æfingum og gagnrýndu meðferð og niðurstöðu málsins. Síðan voru utandeildarmenn einnig fengnir til þessa verks. Árið 1997 var endurvakin málflutningskeppni Orator með dyggum stuðningi prófessora við lagadeild. Keppnin skal haldin annað hvert ár.

Árið 1933 hóf félagið að veita ókeypis lögfræðiaðstoð fyrir efnalítið fólk. Þessi starfsemi hefur líklega lognast út af í kringum 1935. Þráðurinn var þó tekinn upp að nýju árið 1981 og hefur lögfræðiaðstoð Orator starfað síðan.

Eins merks þáttar í starfsemi félagsins er enn ógetið en það er útvarps- og sjónvarpsþáttagerð félagsins. Fyrsti útvarpsþátturinn gerði félagið árið 1958. Í þeim útvarpsþáttum, sem Orator hefur gert hefur félagið ýmist kynnt laganám á Íslandi, tekið fyrir fræg dómsmál eða fjallað um sérstök lögfræðileg viðfangsefni. Sjónvarpsþættir félagsins, sem nefndir hafa verið Réttur er settur, hafa allir verið með svipuðu sniðu. Fyrsti sjónvarpsþátturinn var sýndur árið 1967.

Lögbergsdómur er dómsalur laganema, sem staðsettur er á annarri hæð í Lögbergi. Dómsalurinn var formlega tekinn í notkun hinn 28. mars 2007. Frumkvæði að framkvæmdum við salinn áttu þáverandi framkvæmdastjórar Úlfljóts, Einar Björgvin Sigurbergsson og Jóhannes Eiríksson, en þeir sáu og um öflun styrkja vegna verkefnisins.

Ýmislegt annað hefur verið starfað á vegum félagsins. Félagið hefur haldið fjölbreytileg námskeið, svo sem í ræðumennsku og fundarsköpum, lögmannsstörfum og skattarétti. Einnig hefur félagið gengist fyrir seminörum, þar sem fjallað hefur verið um margvísleg máleni. Þá hafa önnur fundahöld, svo sem fræðslufundir verið þáttur í starfsemi félagsins. Þá hafa félagsmenn starfað nokkuð að kennslumálum, meðal annars með setu fulltrúa félagsins á deildarfundum og í námsnefnd lagadeildar og störfum hagsmunadeildar félagsins. Orator hefur gengist fyrir íþróttaiðkun á meðal félagsmanna sinna með því að halda ýmiss konar íþróttamót.